Thâm canh và xen canh là hai loại hình canh tác phổ biến và hiệu quả trong nông nghiệp. Hãy cùng nhau tìm hiểu thâm canh nông nghiệp là gìTrong bài viết dưới đây là phần phụ lục và một số lưu ý khi sử dụng 2 hình thức này!
Mục lục
thâm canh nông nghiệp là gì
Thâm canh nông nghiệp là phương thức sản xuất nông nghiệp sử dụng khoa học kỹ thuật tiên tiến để cải tạo đất, tăng sản lượng cây trồng.
Hiện nay nước ta đang trong quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa, tỷ trọng nông – lâm – thủy sản ngày càng giảm. Diện tích đất ngày càng thu hẹp, nhu cầu nông sản ngày càng cao, kỹ thuật thâm canh là giải pháp tối ưu của nông nghiệp.
Nội suy là gì?
Xen canh là việc trồng đồng thời hoặc xen kẽ hai loại cây trồng trở lên trên một đơn vị diện tích.
Kỹ thuật này giúp tận dụng đất trồng trọt, chất dinh dưỡng và ánh sáng đồng thời tăng thu nhập cho nông dân. Tùy theo thời kỳ sinh trưởng của cây có thể trồng xen các loại cây trồng khác.
Ví dụ: Các loại cây trồng xen canh trong điều kiện công nghiệp dài ngày đang ở giai đoạn cây con. Ngô vụ đông trồng xen rau, khoai tây hoặc đậu tương.
Trồng xen còn có tác dụng xua đuổi sâu bọ gây hại cho cây trồng.
Ví dụ, trồng xen canh các loại rau gia vị giúp xua đuổi côn trùng gây hại, giảm sử dụng thuốc trừ sâu và rất hữu ích trong canh tác hữu cơ.
Bản chất của thâm canh nông nghiệp
Thực chất của thâm canh trong nông nghiệp là đầu tư nhiều vốn, công nghệ và lao động trên một đơn vị diện tích đất để thu được nhiều sản phẩm với chi phí thấp hơn.
Về cơ bản, cả thâm canh và xen canh đều là những phương thức canh tác mang lại hiệu quả cao hơn trong nông nghiệp. Đặc biệt, nông nghiệp thâm canh tăng cường đầu tư nguồn lực vào diện tích đất canh tác để tăng năng suất. Ngoài ra, xen canh tận dụng đất, chất dinh dưỡng và ánh sáng còn lại để tăng năng suất của các loại cây trồng khác.
Chính phủ đẩy mạnh phát triển nông nghiệp thâm canh bằng các biện pháp như quy hoạch các vùng kinh tế nông nghiệp lớn phù hợp với điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng của từng địa phương, khuyến khích phát triển cơ sở hạ tầng nông thôn.
Vai trò thâm canh trong nông nghiệp
Trái ngược hoàn toàn với quảng canh, thâm canh giúp tăng năng suất trên một diện tích đất canh tác mà không làm tăng diện tích đất. Tức là sử dụng tài nguyên thiên nhiên của đất đai và tăng diện tích sử dụng đất đai để sản xuất ra nhiều hàng hóa hơn.
Nhờ kỹ thuật thâm canh, người dân không cần chặt phá rừng, phục hồi, cải tạo đất chua, không sử dụng hóa chất độc hại với môi trường.
Hiện nay, quá trình công nghiệp hóa đang ngày càng thu hẹp cảnh quan nông nghiệp, một phần diện tích đất bị ô nhiễm phèn, mặn. Vì vậy, thâm canh nông nghiệp giúp nâng cao năng suất, giải quyết tình trạng khan hiếm đất canh tác.
Nông nghiệp thâm canh cho phép sử dụng các nguồn lực sản xuất khác nhau, đặc biệt khi các thành tựu khoa học và công nghệ hiện đại làm giảm sức lao động của con người và tăng năng suất. Kỹ thuật thâm canh cũng đã được áp dụng trong chăn nuôi và đạt được một số kết quả.
Thâm canh nông nghiệp giúp tăng sản lượng nông nghiệp, đáp ứng nhu cầu nông sản ngày càng tăng của dân số
Lưu ý một số mô hình thâm canh
Thâm canh vụ hè thu
Trong vụ hè thu, thời tiết thường nắng nóng, mưa nhiều nên khi thâm canh cây trồng nông dân cần lưu ý một số vấn đề sau:
- Chọn danh mục: Nên chọn giống F1 có hình dạng đẹp, phẩm chất tốt, chống chịu tốt với điều kiện môi trường và cho năng suất cao.
- Lỗi kỹ thuật: Bà con nên dùng màng phủ luống, khung che hoặc lưới để hạn chế ảnh hưởng của thời tiết đến cây trồng. Cần đặc biệt chú ý để cây không bị thối, hư, nhất là ở giai đoạn ra hoa, đậu trái.
- Phân bón, tưới tiêu, phòng trừ sâu bệnh: Thời tiết diễn biến thất thường tạo điều kiện thuận lợi cho các loại sâu bệnh phát triển; Mưa nhiều rửa trôi phân bón, cây dễ bị úng, nên trồng sớm để phòng trừ. Thời tiết nắng nóng dễ làm cây trồng bị mất nước, chú ý bổ sung nước và phân bón khi cần thiết, bảo vệ môi trường và sử dụng phân bón sinh học có lợi cho nông sản.
Thâm canh vụ đông
Yêu cầu về giống và kỹ thuật thực hiện như vụ hè thu. Đặc biệt trong vụ đông, bà con cần chú ý sử dụng các loại phân bón đa lượng, trung lượng và đa lượng để cung cấp dinh dưỡng cho cây trồng, tăng khả năng chống chịu sâu bệnh.
Nuôi lươn, tôm thâm canh
Thâm canh là mô hình đã có nhiều hiệu quả tích cực đối với ngành chăn nuôi, đặc biệt là tôm và lươn. Trong nuôi cá chình, nuôi tôm thâm canh, người nuôi cần thiết kế hệ thống nuôi và lựa chọn kỹ con giống, thức ăn và các biện pháp phòng trừ dịch bệnh.
Lươn có tập tính ăn thịt lẫn nhau nên khi nuôi trên 1 tháng nên tách ra nuôi riêng để tránh hao hụt kích thước.
Đối với tôm nuôi phải đảm bảo các yếu tố môi trường, xử lý nước thải để phòng ngừa dịch bệnh cho tôm, đảm bảo không thải ra ngoài gây ô nhiễm môi trường.
Trên đây là tổng hợp thông tin về các biện pháp xen canh, thâm canh. Tôi hy vọng rằng với những chia sẻ trong bài viết, nó đã giúp bạn hiểu được bản chất của hệ thống nông nghiệp này và sử dụng thành công nó trong nông nghiệp và chăn nuôi!
